top of page
ggzsjjg.png

Rays of Hope: fortifikashon di esfuerso pa konservashon di chuchu


Chuchu ta kreashonnan masha karismátiko ku ta biba den laman di Karibe Hulandes. Banda di e echo ku nan ta un hayasgo sumamente apresiá pa sambuyadónan i hendenan ku ta snòrkel, nan ta importante tambe pa oséano salú, pasobra nan por yuda ku dominio di planktòn i e siklo di nutriente. Chuchu ta bou di menasa di un variedat di aktividat di hende. Afortunadamente durante e siguiente enkuentro di Conference of Parties for the Cartagena Convention (COPS) mas lat e aña akí na Aruba, lo konsiderá pa protehá e manta oseániko gigantesko mas mihó den área karibense.


Chuchu den área karibense

Área karibense ta kas pa dos espesie di chuchu, e manta oseániko gigantesko (Mobula birostris) i chuchu karibense (Mobula cf. Birostris – ku mui probablemente lo keda deskribí ofisialmente den e añanan binidero), meskos ku vários espesie di e chuchu ku na ingles nan ta yama ‘devil ray’. Manta ta e espesie mas grandi di chuchu. Nan no ta forma un peliger pa hende.

Chuchu ta kome pa medio di filtrashon. Nan ta saka kuminda mikroskópiko (planktòn), entre otro larva di piská, krill, kabaron i kangreu planktóniko for di e kolumna di awa i ta filtra esakinan atraves di nan plachinan di kaikai. Nan ta hunga un ròl krusial den tenementu di oséano salú pa medio di regulá e nivel di planktòn. Pa medio di move entre superfisie di oséano, profundidat di laman i e refnan di koral, nan ta krea tambe un konekshon ekológiko balioso mediante transporte di supstansianan nutritivo.


Peliger

Chuchu ta bou di menasa debí na un variedat di aktividat di hende. Un di e menasanan mas grandi mundialmente pa e kreashonnan akí ta sobrepeska, pasobra hopi biaha hende ta yag riba nan pa motibu di nan plachinan di kaikai, ku nan ta usa den medisina tradishonal chines. Nan ta kore riesgo tambe pa motibu di kaptura insidental, pegamentu den reda, destrukshon di nan hábitat i kontaminashon. Kaptura insidental i pegamentu den reda probablemente ta e dos menasanan mas grandi den área karibense.

Manta ta e espesie mas grandi di chuchu, nan ta biba hopi tempu (30 pa 50 aña) i nan ta prokreá pokopoko. Nan ta balotá e edat ku e manta gigantesko por prokreá pa promé biaha na mas òf ménos 9 pa 12 aña i kada biaha manta ta haña solamente un yu. E siklo di bida pokopoko i e velosidat abou di reprodukshon ta hasi ku e mantanan ta sumamente vulnerabel pa kada biaha bira ménos.


Speransa na horizonte

Den Karibe Hulandes áreanan marino protehá, manera Yarari Marine Mammal and Shark Sanctuary, ta yuda protehá manta i ‘devil ray’. E espesie akí ta riba diferente lista regional i internashonal tambe, manera e Convention on International Trade in Endangered Species (CITES), e Convention on the Conservation of Migratory Species of Wild Animals (CMS) i e International Shark Strategy ku gobièrnu hulandes a adoptá na aña 2019.

Banda di esaki Reino Hulandes huntu ku Repúblika di Fransia formalmente a entregá un proposishon pa inkluí e manta gigantesko den e anekso II di Specially Protected Areas and Wildlife (SPAW) Protocol, un akuerdo regional pa protekshon i uso sostenibel di biodiversidat na kosta i biodiversidat marino den e region karibense mas amplio. Den kaso ku e próksimo Conference of Parties for the Cartagena Convention (COPS) IGM20/COP17 e aña akí na Aruba aprobá e medida akí, esaki lo ofresé un kuadro legal pa e nivel mas haltu di protekshon pa konservashon di e manta gigantesko.


Mèldu bo opservashonnan

Pa medio di entregá bo opservashonnan (bieu i nobo) di chuchu i ‘devil ray’, bo por yuda investigadónan i protektornan di naturalesa pa siña mas i protehá e espesienan akí mas mihó. Bo por mèldu bo opservashonnan via Caribbean Islands Manta Conservation Program of Observation.org i e app korespondiente grátis ObsIdentify, ku bo por identifiká e espesie outomátikamente kuné pa medio di upload bo potrètnan. Aparte di esaki bo por entregá bo potrètnan tambe via Mantatrust.org/IDtheManta, email (caribbean.islands@mantatrust.org) òf via e pagínanan di medionan sosial di Caribbean Islands Manta Conservation Program riba Facebook i Instagram. Ora bo upload potrèt riba medionan sosial, spesialmente Instagram, tag e ora ei @Caribbeanislandsmanta den bo uploadnan pa sòru ku nos por haña i inkluí e potrètnan akí fásilmente den e database mundial.


DCNA

Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) ta sostené komunikashon sientífiko i ‘outreach’ den region Hulandes Karibense pa medio di hasi informashon sientífiko relashoná ku naturalesa mas ampliamente disponibel via entre otro Dutch Caribbean Biodiversity Database, DCNA su plataforma di notisia BioNews i prensa. E artíkulo akí ta kontené resultado di diferente investigashon sientífiko, pero e investigashonnan mes no ta investigashon di DCNA. No por derivá ningun derecho for di e kontenido. DCNA no ta responsabel pa e kontenido i e konsekuensianan (in)direkto ku ta surgi for di publikashon di e artíkulo akí.

===========================================

BròKèS 93.5 ………… Skuch’é!

5 views
BROKES 93.5 - Mas i Mas ta skuch'e

Kontakto

Buskando mas informashon?
Tuma kontakto ku nos awe mes.

STUDIO; +599 701 0935

Djòni Leoneta; +599 786 9091

Ethel Leoneta; +599 796 9133

Djaluna pa djabièrnè

8or di mainta pa 6or di atardi

  • Instagram
  • YouTube
  • Facebook

Danki pa komunuika ku nos!

Nos Klientenan Felis

"Add a testimonial that a happy customer or client has said about working with you."

Amanda Johns, COO, HORIZON

Diamonds Music Logo.jpg
mcb.png
Untitled_edited.jpg
Logo - My Eye Optical.jpg
Bashi.png
bottom of page