top of page
ggzsjjg.png

Tribon krus den situashon insigur: dikon e tribonnan akí meresé un ousilio


Tribon (krus) ta hunga un ròl importante den mantenementu di nos oséanonan salú, loke ta importante pa peska i ekonomia di e islanan karibense. Mas lat den e aña akí gobièrnu hulandes i gobièrnu franses lo proponé ofisialmente pa añadí tres tipo di tribon krus na e lista di anekso II di e protokòl di SPAW durante e siguiente Konferensia di partidonan pa Konvenshon di Cartagena (Conference of the parties for the Cartagena Convention – COPS) na Aruba. E protekshon mas haltu akí ta duna Karibe Hulandes e medionan ku nan tin mester pa protehá e tribonnan vital akí mas aleu.


Tribon krus, Genus Sphyrna, nos ta haña rònt mundu. Tres di e nuebe sortonan na mundu por haña den área karibense, entre otro e tribon krus ku kaska, e tribon krus lizu i e tribon krus grandi. E tiponan akí tin un aparensia komparabel ku otro, loke ta hasi identifikashon di e tribonnan akí kompliká na nivel di espesie. Esaki a resultá den un éksito miksto pa akshonnan di maneho i konservashon, di manera ku ta keda eksistí burakunan habrí pa loke ta trata mortalidat no deseá di tribon krus.


Importansia

Tribon (krus) ta yagdó tòp, loke ta nifiká ku nan ta na tòp di nan ret di alimentashon i ku nan no tin enemigu natural. Tribon ta yuda tene nan populashon di presa salú pa medio di kome esunnan malu i heridá, miéntras nan tin influensia tambe riba plamamentu di nan presa. Den oséano salú tribon ta kontribuí na konservashon di populashon stabil di piská, i ref di koral i kama di yerba di laman salú, loke ta importante pa peska i ekonomia (turismo) di e islanan. Tribon (krus) ta vulnerabel pa menasa humano. Sobrepeska, kontaminashon i kambio di klima ta faktornan ku por tin un influensia negativo riba e animalnan akí.


Protekshon

Tin hopi organisashon i individuo ku ta dediká nan mes na protekshon di tribon krus i e áreanan kaminda nan ta biba den área karibense. Un logro importante tabata institushon di áreanan protehá manera e Santuario di Tribon i Mamífero Marino Yarari (Yarari Marine Mammal and Shark Sanctuary) entre e islanan BES. Sinembargo esfuersonan èkstra ta krusial pa krea mas área marino protehá, redusí kontaminashon di oséano i promové práktika sostenibel di peska.


E protokòl di SPAW ta un akuerdo regional, kaminda e paisnan afiliá a komprometé nan mes ku protekshon i uso sostenibel di e biodiversidat na kosta i marino den region karibense mas amplio. Dentro di e akuerdo akí tin un repartishon di espesie den tres lista ku diferente nivel di protekshon, yamá Anekso I, II i III. Anekso I i II ta kontené un lista di espesie ku tin mester di e nivel di protekshon di mas haltu. Pa e espesienan akí poseshon, komèrsio òf asta strobamentu di e espesienan akí ta prohibí. Anekso III ta kontené un lista di espesie di kua eksplotashon ta pèrmití, pero fuertemente regulá.


Na aña 2017 a añadí tribon krus na e lista di anekso III den e protokòl di SPAW, pero esaki no a kondusí na e rekuperashon deseá di nan populashon. Pa e motibu akí Reino Hulandes huntu ku Repúblika di Fransia tin intenshon pa durante e siguiente konferensia di partidonan pa e Konvenshon di Cartagena (COPS) entregá un proposishon pa ‘upgrade’ e tribonnan akí i pone nan riba e lista di anekso II. Di e manera akí e espesienan akí por haña protekshon adishonal den futuro, pa asina e tribonnan akí por move libremente den laman karibense i kontribuí na ekosistemanan salú pa e añanan binidero.


BròKèS 93.5 ………… Skuch’é!

0 views
BROKES 93.5 - Mas i Mas ta skuch'e

Kontakto

Buskando mas informashon?
Tuma kontakto ku nos awe mes.

STUDIO; +599 701 0935

Djòni Leoneta; +599 786 9091

Ethel Leoneta; +599 796 9133

Djaluna pa djabièrnè

8or di mainta pa 6or di atardi

  • Instagram
  • YouTube
  • Facebook

Danki pa komunuika ku nos!

Nos Klientenan Felis

"Add a testimonial that a happy customer or client has said about working with you."

Amanda Johns, COO, HORIZON

Diamonds Music Logo.jpg
mcb.png
Untitled_edited.jpg
Logo - My Eye Optical.jpg
Bashi.png
bottom of page